Martelaren van onze tijd: getuigen van hoop

Foto: Kruis gemaakt van het verbrande hout van een huis van een christen, met een gebroken Christusbeeld, Mozambique © ACN

Kerk in Nood wijdt haar vastencampagne aan de vervolgde Kerk

25/02/2025 Leuven – De katholieke liefdadigheidsorganisatie Kerk in Nood (ACN) lanceert aan het begin van de Vasten een nieuwe campagne. ‘Martelaren van onze tijd: getuigen van hoop’ is een oproep om solidariteit te tonen met vervolgde christenen over de hele wereld. Geïnspireerd door de uitnodiging van paus Franciscus om een ​​jubileumjaar van hoop te vieren, benadrukt deze campagne dat lijdende christenen de martelaren van vandaag zijn en dat zij voor ons voorbeelden van troost, geloof en hoop zijn.

Sinds de oprichting in 1947 is het de missie van Kerk in Nood om de lijdende Kerk te ondersteunen, met name op plaatsen waar christenen te maken hebben met vervolging, discriminatie en onderdrukking. Volgens rapporten van Kerk in Nood is de vervolging onder christenen de afgelopen jaren niet afgenomen, maar in veel delen van de wereld toegenomen. De plaatsen en de verantwoordelijken voor de vervolgingen zijn misschien veranderd, maar het lijden zelf gaat helaas door.

In de pauselijke bul voor het Jubeljaar 2025, Spes non confundit (‘De hoop wordt niet teleurgesteld’), schrijft paus Franciscus: “De christelijke hoop misleidt niet en stelt niet teleur, omdat zij gebaseerd is op de zekerheid dat niets en niemand ons ooit van de goddelijke liefde zal kunnen scheiden: ‘Wie zal ons scheiden van de liefde van Christus? Verdrukking wellicht of nood, vervolging, honger, naaktheid, levensgevaar of het zwaard? (…) Maar over dit alles zegevieren wij glansrijk, dankzij Hem die ons heeft liefgehad.’”

Als voorbereiding op Pasen staat de vastentijd voor christenen als een herinnering aan Christus’ uiteindelijke overwinning op de dood. Hoewel de geschiedenis van de Kerk wordt gekenmerkt door het kruis en het bloed van martelaren, wordt ze verlicht door de hoop te weten dat dit niet het einde is. Door de eeuwen heen zijn martelaren ertoe bewogen getuigenis af te leggen van een hoop die niet sterft, door de zekerheid van de verrijzenis. Dit blijft ook in onze tijd waar, aangezien de Kerk nog steeds wordt aangevallen, terwijl ze ook blijft leven, het Evangelie verkondigt en de gelovigen met hoop steunt.

Met deze campagne nodigt Kerk in Nood iedereen uit om deel te nemen aan deze missie om onze vervolgde broeders en zusters te steunen en het licht van de hoop levend te houden. Om dit doel te bereiken, stelt Kerk in Nood voorbeelden van projecten in 20 landen voor, zoals Burkina Faso, Nigeria, Mozambique, Pakistan, Sri Lanka, Mexico en Syrië.

Hoop zaaien te midden van vervolging

“In de komende vastentijd wil Kerk in Nood haar inspanningen vergroten om de aanwezigheid van de Kerk te versterken op plaatsen waar het geloof wordt aangevallen. Door de bouw of wederopbouw van kerkgebouwen en andere structuren, traumaverwerkingsprogramma’s, ondersteuning voor de vorming van priesters en religieuzen en noodhulp aan gemeenschappen van ontheemde christenen, blijven we werken zodat de hoop niet wordt uitgedoofd”, zegt Regina Lynch, uitvoerend voorzitter van ACN International, in een korte samenvatting van de doelen van de campagne. “Bovendien, wetende dat interreligieuze dialoog de sleutel is tot het bouwen van vrede, promoot Kerk in Nood projecten die begrip tussen verschillende geloofsgemeenschappen bevorderen. Verzoening is een essentiële manier om nieuwe gevallen van vervolging te voorkomen en meer rechtvaardige en meer broederlijke samenlevingen op te bouwen”, voegt ze toe.

De toewijding van Kerk in Nood aan de vervolgde Kerk wordt weerspiegeld in het logo, waar de verticale balk een wereld symboliseert die verdeeld is door kwaad en gekenmerkt wordt door haat en onrecht, terwijl de horizontale balk de kracht van het geloof vertegenwoordigt en een pijl de verdeeldheid doorboort, als teken van hoop. Dit alles is vervat in een rode cirkel, die het bloed van de martelaren oproept en het offer van zoveel christenen die vervolgd worden omwille van hun geloof. Het vertegenwoordigt ook de universaliteit van de missie van Kerk in Nood, die de Kerk op elk continent omvat. Net zoals Kerk in Nood met deze getuigen van Christus over de hele wereld heeft gestaan, staat het logo als een herinnering dat het geloof in staat is de wonden van de mensheid te helen en eenheid te brengen waar verdeeldheid is.

Eerste stappen: hulp aan Duitse vluchtelingen en priesters achter het IJzeren Gordijn

Kerk in Nood werd oorspronkelijk opgericht om Duitse vluchtelingen na de Tweede Wereldoorlog te helpen, maar al snel breidde de organisatie haar missie uit naar christenen in landen onder totalitaire regimes, met name in Oost-Europa, waar ze vervolgd werden onder het communisme.

In de eerste jaren richtte Kerk in Nood zich op het bieden van materiële hulp aan priesters die onder heel moeilijke omstandigheden werkten in landen binnen het Sovjetblok. In de jaren ‘50 stuurde de stichting al hulp naar landen achter het IJzeren Gordijn, waaronder Tsjechoslowakije, Polen, Roemenië en Hongarije. Gedurende die jaren ondersteunde Kerk in Nood duizenden priesters, religieuzen en leken die ondergronds werkten om het geloof levend te houden in een vijandige omgeving. De levering van voertuigen aan priesters en de distributie van religieuze literatuur speelden een sleutelrol bij het versterken van het geloof in tijden van onderdrukking.

Na de val van de Berlijnse Muur en het communistische regime in 1989 breidde Kerk in Nood haar aanwezigheid in Oost-Europa uit en sinds 1990 heeft de stichting meer dan 500 miljoen euro aan hulp geschonken om ervoor te zorgen dat de Kerk in voormalige communistische landen uit de as herrijst.

Meer dan een decennium aan hulp voor christenen in het Midden-Oosten

Tegenwoordig ondersteunt Kerk in Nood niet alleen gemeenschappen in Oost-Europa, maar zet zich ook in om hulp te bieden aan christenen op plaatsen waar ze worden blootgesteld aan extreme vervolging, zoals in het Midden-Oosten. Na het uitbreken van de burgeroorlog in Syrië in 2011 en de invasie van Irak door de Islamitische Staat in 2014, hielp Kerk in Nood duizenden ontheemde christenen door onderdak, voedsel, medische zorg te bieden en de wederopbouw van verwoeste kerken te ondersteunen om de volledige exodus van de christelijke gemeenschap te voorkomen.

Vervolgde christenen in Afrika: een continent in crisis

Als reactie op de toenemende vervolging door jihadistische groeperingen die een radicale versie van de islam in veel delen van Afrika willen opleggen, steunt Kerk in Nood meerdere projecten op dit continent, gericht op het versterken van de lokale Kerk, het bieden van humanitaire hulp aan ontheemden en het ondersteunen van slachtoffers van terroristische aanslagen. In Nigeria heeft Kerk in Nood bijvoorbeeld gewerkt aan de heropbouw van kerken en pastorieën die door het geweld zijn verwoest en helpt het ook ontheemde christenen in het noordoosten. In de Sahelregio, met name in Burkina Faso, ondersteunt Kerk in Nood gemeenschappen die alles zijn verloren, door voedsel, medicijnen en onderwijs te verstrekken.

Te midden van het geweld en de moeilijkheden blijft de Kerk in Afrika, Azië en het Midden-Oosten een krachtige getuige van hoop. Ondanks de chaos streven christenen en andere religieuze gemeenschappen naar een vreedzaam samenleven. Kerk in Nood staat zij aan zij met deze dappere getuigen van het geloof, helpt hen om weerstand te bieden en koestert hoop, want zoals paus Franciscus zegt: “Niets en niemand kan ons scheiden van de liefde van Christus”, zelfs niet de meest verschrikkelijke vervolgingen en beproevingen.